Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι μία υποκατηγορία της ενδοσκοπικής χειρουργικής. Η λέξη λαπαροσκόπηση κυριολεκτικά σημαίνει παρατηρώ την κοιλιά (λαπάρα = κοιλιά). Ο όρος έχει επικρατήσει διεθνώς και λαπαροσκοπική ονομάζεται κάθε ενδοσκοπική χειρουργική επέμβαση που γίνεται στο εσωτερικό της κοιλιάς.
Πως γίνεται
Για να πραγματοποιηθεί μία οποιαδήποτε λαπαροσκοπική επέμβαση, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η είσοδος στην κοιλιά από μία μικρή τομή (10 – 12 χιλιοστών). Στη συνέχεια χορηγείται διοξείδιο του άνθρακα και η κοιλιά φουσκώνει, επιτρέποντας έτσι τη δημιουργία του απαραίτητου χώρου για την τοποθέτηση των χειρουργικών εργαλείων. Η όλη επέμβαση γίνεται με τον χειρουργό να χειρίζεται τα λεπτά χειρουργικά εργαλεία, δια μέσου μικρών τομών του δέρματος (5 – 10 χιλιοστών). Οι περισσότερες λαπαροσκοπικές επεμβάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν με τρεις έως έξι τέτοιες τομές.
Πλεονεκτήματα
Βασικό πλεονέκτημα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής είναι η έλλειψη μεγάλης τομής στο δέρμα και των πιθανών επιπλοκών από αυτήν. Οι λαπαροσκοπικές τομές έχουν ελάχιστο πόνο και σπανιότατα εμφανίζουν επιπλοκές (συλλογή υγρού, αίματος, πύου, δημιουργία κήλης κλπ), ενώ παρέχουν άριστο κοσμητικό αποτέλεσμα. Επίσης, λόγω της ελαχιστοποίησης της τομής, είναι σαφώς μικρότερη η επιβάρυνση της γενικής κατάστασης του ασθενούς και ταχύτερη η ανάρρωσή του από την επέμβαση. Παράλληλα, καθώς το ενδοσκόπιο παρέχει στην οθόνη μεγεθυμένη εικόνα του χειρουργικού πεδίου, οι χειρουργικοί χειρισμοί είναι λεπτοί, με αντικειμενικό όφελος την ελαχιστοποίηση της αιμορραγίας και των αναγκών για μεταγγίσεις. Έτσι, δικαίως η λαπαροσκοπική χειρουργική αναφέρεται και ως αναίμακτη χειρουργική. Επιπροσθέτως, καθώς το έντερο σε όλη τη διάρκεια της λαπαροσκοπικής επέμβασης παραμένει στην κοιλιά και δεν έρχεται σε επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον, η διάρκεια του φυσιολογικού μετεγχειρητικού ειλεού είναι ελάχιστη, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να μπορούν να σιτιστούν πολύ σύντομα μετεγχειρητικά. Συνολικά η διάρκεια νοσηλείας είναι μειωμένη σε σχέση με την ανοικτή χειρουργική, η ανάρρωση είναι ταχύτερη, ενώ όπως προαναφέρθηκε, το αισθητικό αποτέλεσμα είναι άριστο.
Μειονεκτήματα
Το ελαχιστοποιημένο χειρουργικό τραύμα και η διενέργεια λεπτών χειρισμών μέσα στην κοιλιά του ασθενούς, έχουν ως τίμημα τον αυξημένο βαθμό δυσκολίας της επέμβασης. Είναι προφανές, πως εξ ορισμού η πραγματοποίηση της ίδιας επέμβασης από έναν συγκεκριμένο χειρουργό, είναι δυσκολότερη λαπαροσκοπικά από ότι ανοικτά, όπως είναι δυσκολότερο να φάει κανείς με κινέζικα ξυλάκια παρά με τα χέρια του. Οι λόγοι για τους οποίους μία λαπαροσκοπική επέμβαση είναι δυσκολότερη από την αντίστοιχη ανοικτή, είναι τεχνικής φύσεως και αρκετοί σε αριθμό (απεικόνιση τρισδιάστατου πεδίου σε οθόνη δύο διαστάσεων, λίγοι βαθμοί ελευθερίας κίνησης των λαπαροσκοπικών εργαλείων, απώλεια φωτεινότητας εφόσον υπάρχει και η παραμικρή αιμορραγία, κλπ). Στο βαθμό που ο χειρουργός είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και εξοικειωμένος με την τεχνική αυτή, μειονεκτήματα που αφορούν τον ασθενή δεν υπάρχουν, πλην του γεγονότος πως η διάρκεια οποιασδήποτε λαπαροσκοπικής επέμβασης, είναι συνήθως μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ανοικτή.